Poprawna polszczyzna.
- Szczegóły
- Opublikowano: czwartek, 12, grudzień 2013 12:15
- Krystyna Nadolna
Studenci Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Wysokiem Mazowieckiem 2 grudnia 2013r. spotkali się, by wysłuchać drugiej części wykładu na temat: Poprawna polszczyzna. Pani mgr Beata Hołownia w sposób przystępny i interesujący przedstawiła zasady kultury języka polskiego.
Kultura języka polskiego jest częścią kultury jako zjawiska szerszego i warunkuje kulturę, bo bez jej opanowania nie jest możliwe uczestnictwo w kulturze, ani w życiu społecznym, nawet w jego najprostszych formach.
Kultura języka, podkreśliła wykładowczyni, jest ważna tak jak kultura życia, pracy. Mówi wiele o kulturze człowieka. Głębokie pokrewieństwo języka i kultury polega na tym, że są one przekazywane przez wychowanie, a nie dziedziczone biologicznie.
Termin kultura języka jest wieloznaczny. Określa się nim działalność zmierzającą do udoskonalenia języka i rozwinięcia umiejętności posługiwania się nim w sposób poprawny to znaczy według normy języka polskiego. Norma, to zbiór zaaprobowanych przez dane społeczeństwo jednostek językowych oraz reguł określających zasięg realizowanych związków między tymi jednostkami.
I tak, jeżeli posługujemy się językiem naukowym w potocznej wypowiedzi, nie budzi to zaufania u rozmówcy, tak też jest, gdy dorosły posługuje się slangiem młodzieżowym, aby się przypodobać młodzieży.
Każdy powinien dbać o higienę języka, jak też być otwarty na nowe terminy, które należy przyswoić, aby właściwie się posługiwać.
Pani mgr Beata Hołownia stwierdziła, że język ogólnopolski realizuje się w dwu typach tekstu: tekstach mówionych i tekstach pisanych. Języka pisanego używamy zazwyczaj po to, by zakomunikować treści nie związane bezpośrednio z życiem codziennym, np.: w pismach urzędowych, naukowych. Wypowiedzi pisane są zwykle pełniejsze treściowo od mówionych.
Język mówiony służy nam przede wszystkim do przekazywania informacji praktycznie i doraźnie użytecznych, jest swobodniejszy, ale powinien być poprawny, np.: poszedłem - a nie poszłem, wziąć – a nie wziąć, włożyć sukienkę – a nie ubrać sukienkę, buty, poznałem kolegę – a nie zapoznałem kolegę, muszę zadzwonić - a nie wykonać telefon, wysłałem esemes, meil – a nie meila, esemesa, piszę blog – a nie bloga.
Pani mgr Beata Hołownia zwróciła też uwagę na inne zjawiska językowe – skłonność do zdrabniania, np.: pieniążki, zastrzyczek. Nie należy stosować tego typu zdrobnień, bo brzmią śmiesznie w ustach dorosłych.
Kolejna grupa błędów językowych, to błędy logiczne (jeden wyraz przeczy drugiemu), np.: cofnąć do tyłu – wystarczy cofnąć, spadać w dół, pełny komplet, swój własny, wrócić powrotem, wzajemna współpraca itd.
Na zakończenie wykładu Pani Beata Hołownia podała jak upowszechniać dobrą polszczyznę: korzystać z poradników językowych, słowników, pytać, naśladować osoby uznane za autorytety językowe, korzystać z wykładów. Obiecała też, że słuchacze UTW mogą liczyć na trzecią część wykładu na ten temat, za co serdecznie dziękujemy i czekamy.
Krystyna Nadolna
Sekretarz Rady Programowej UTW
